Thiền định về “ Vương quốc loài người ” của Hồ Anh Thái
- Sách
- 2020-11-18
Trần Thị Hải Vân
Theo dòng thời gian, Hồ Anh Thái gây náo loạn độc giả với “Tự truyện 265 ngày” (tập truyện ngắn) và “Bốn lối vào nhà cười” (tập truyện ngắn). (Tiểu thuyết), mười đêm (tiểu thuyết) và những tiểu thuyết gần đây về Ấn Độ, Đức Phật, Savitri và tôi. Qua những tác phẩm này, Hồ Anh Thái sắc sảo hơn, mỉa mai hơn, giễu cợt hơn. Mặc dù nhiều người vẫn thích “Hồ Anh Thái” của thời kỳ trước (trước đây gọi là “Thời Tiền Ấn”) nhưng anh đã có bước đột phá trong hành trình nghệ thuật của mình. Hồ Anh Thái đã có những đổi mới nghệ thuật mạnh mẽ, và Đã tạo ra một hiệu quả nghệ thuật phi thường. Trong giới nhà văn Việt Nam hiện nay, ông còn được đánh giá là nhà văn “cấp tiến” về mặt tư tưởng. Với khả năng viết lách mạnh mẽ của mình, Hồ Anh Thái đều đặn mỗi năm cho ra đời một cuốn tiểu thuyết, đến nay đã có trong tay hơn 30 cuốn sách – đáng kể trong số các nhà văn. Ông đã tạo ra một thế giới nghệ thuật phong phú trong tiểu thuyết của mình. Với tầm nhìn thoáng, không khó để nhận thấy trong thế giới nghệ thuật này đang tồn tại những “cái bang người” sống ảo. “Vương quốc của loài người” không chỉ được gọi trực tiếp trong thế giới của những người nghe có vẻ khải huyền, mà còn được mô tả trong một trong những cuốn tiểu thuyết của ông. Nó chứa đựng một quan niệm, một cách quan sát, một chiêm nghiệm về cuộc đời và cả hiện trạng của người viết. Cũng giống như “Tấn trò đời” của Balzac, “cõi người” trong tiểu thuyết “He Antai” cũng là một “trò chơi của cuộc đời”, có đầy đủ hỷ, nộ, ái, ố, sinh, lão, bệnh, tử. …
Tiểu thuyết “Mười đêm một đêm”.
“Vương quốc loài người” là một khái niệm tôn giáo mạnh mẽ. Tôn giáo coi “cõi người” như một giai đoạnChúng ta đang sống và tận hưởng thế giới của hạnh phúc và nỗi đau. “Thuyết luân hồi của Phật giáo cho rằng phạm vi luân hồi bao gồm sáu cõi: cõi trời, cõi người, cõi Tula (Thần đạo), cõi súc sinh, cõi quỷ và cõi địa ngục. Đạo Phật cho rằng luân hồi có sáu cõi, nhưng cõi người là chính. Cõi người, vì chỉ ở cõi người, chúng sinh mới có thể gieo rắc thiện ác và nhận quả báo, còn những lĩnh vực khác của cuộc đời, chúng sinh chỉ có một con đường duy nhất là hưởng hạnh phúc, và không có cơ hội tạo thêm nghiệp mới. Chỉ trong “cảnh giới”, tất cả chúng sinh mới có thể tận hưởng và chịu quả báo, và có thể phân biệt thiện ác (Tạp chí Nghiên cứu Phật giáo, số 4/2000).
Mặc khải nếu “vương quốc loài người” của He Antai cũng bắt nguồn từ tôn giáo. Một nhà nghiên cứu về văn hóa Ấn Độ, triết lý Phật giáo về “vương quốc loài người” như bị ám ảnh trong văn học của ông. Trong một bài phỏng vấn (tháng 3/2004), báo Thể thao và Văn hóa quả quyết: “Tôi không đưa tác phẩm văn học vào tháp ngà mà để nó sống trong những vấn đề xã hội nhạy cảm. “Tôi nghĩ đây cũng là quan niệm của bất kỳ nhà văn nào được coi là” cấp tiến “trong tư tưởng. Điều này mở ra con đường để tác giả khám phá hiện thực nhiệm màu của con người.” Cõi người “luôn mang tính phổ quát chứ không chỉ mang tính phổ quát của giai cấp hay đất nước. Suy nghĩ là những chiêm nghiệm nhân sinh sâu sắc về mỗi con người, mỗi số phận con người.Chính vì vậy, “cõi người” trong tiểu thuyết “Antai” của He Haos là một con người phức tạp về con người, mọi số phận, mọi hoàn cảnh Tính cách của mọi người giúp tạo ra một thế giới con người với nhiều màu sắc khác nhau. Anh ấy đã xây dựng lại thành công xã hội loài người với nhiều loại cá và cá.# 7901; Tôi, nhiều lớp người, nhiều mối quan hệ. Xã hội Việt Nam đang trong thời kỳ quá độ từ bao cấp sang kinh tế thị trường, bên cạnh những đổi mới tân tiến, hiện đại cũng bộc lộ nhiều bất cập, trong đó có nhiều điều đáng khóc, đáng nực cười, không ít người sinh ra thói hư tật xấu. Trong xã hội này, có rất nhiều người đầy dũng khí và hoài bão, như Hoa (người phụ nữ trên đảo), trong sáng như chàng trai Tân (trong màn sương hoa hồng hiện ra), nhưng cũng có người chìm đắm trong dục vọng. Cũng giống như Tường (phụ nữ trên đảo), có những thanh niên hư hỏng như Cóc, Bóp, Phượt (thế giới của những con người nghe có vẻ khải huyền) và những số phận bất hạnh bị xã hội lãng quên như những người phụ nữ trong đội. Năm (người phụ nữ trên đảo). Trong các tác phẩm sau này, Hồ Anh Thái thường tỏ ra đanh thép và mỉa mai. Âu này cũng là tiếng nói chung của nhiều tiểu thuyết hậu hiện đại. He Antai’s “Ten Nights and One Night” một lần nữa xuất hiện trong một cuộc sống đùa, nhưng nó xuất hiện với một biểu cảm hài hước. Quả thật, “Mười một đêm” giống như một cuốn tiểu thuyết đồ họa, gợi lại những nhân vật hơi quái đản, bằng giọng nói mỉa mai, ánh mắt sống động và bầu không khí gợi nhớ đến những con số đỏ (VũTrọng Phụng). . Nó giống như cố gắng tiết lộ tất cả những điều tồi tệ trong cuộc sống. Câu chuyện “Mười ngày một đêm” không chỉ là câu chuyện trào phúng của một cặp đôi bị mắc kẹt trong phòng trọ của một người bạn, mà còn là cả một câu chuyện, một thế giới hỗn loạn đầy nghịch lý. Trích dẫn với một sự xuất hiện hay thay đổi và quá mức. Tác giả dường như không buông tha. Học vị, chuyện nhà nghỉ trai gái, tượng hình hát và tranh, ý nghĩa văn chương, chuyện thương nhân thời mở cửa, chuyện người hầu gái tự lái xe đến trang trại để thành lập hiệp hội khiếu nại, và thậm chí là ch & i.Cấp tính; thế là tiểu đường, rác rưởi đi lại … Chính vì vậy, trong “Mười đêm một đêm”, người ta có thể thấy rõ bộ mặt “Sài Gòn Hà Nội”, “trí thức giàu có, phong lưu giản dị”. , Sự chán chường của tầng lớp thị phi, thói giàu có của giới thượng lưu … “. Với nhà phê bình Hoài Nam, trong tiểu thuyết này,” Hoàn toàn không có sự nổi loạn của nhân vật. Nhân vật ở đây chỉ là con rối trong tay nhà văn. Chúng xuất hiện và chỉ có chức năng bày tỏ cảm xúc của anh ấy về thế giới của những lời nói dối hài hước. Nhưng trên thực tế, trong một xã hội còn tục tảo hôn, mong muốn giữa tình trạng bao cấp lâu nay và học cách xin mở cửa vẫn chưa hết, không thiếu những chuyện nực cười (Hồ An Tài-vẫn viết, Văn nghệ Tết Việt 2008). -Trên góc độ con người, ở “cõi người ta” này, bản năng con người được Hồ Anh Thái thể hiện công khai nhất. Sự xuất hiện của bản năng con người trong tiểu thuyết của Wooden liên quan đến quan niệm của tác giả “Thời trang con người”, cô đã phải hứng chịu không ít búa rìu dư luận ngày đó. Bị gián đoạn trong thời đại Đổi mới, bản năng con người thể hiện khá tốt trong văn học, ngay cả khi họ không trở thành nhân vật quan trọng trong văn học đổi mới. Nhà văn không chỉ phải ngợi ca vẻ đẹp thánh thiện của con người mà còn phải khám phá sâu thẳm trong mỗi con người và khám phá những mảng tối, những khát khao, ước muốn, khát khao. Phản đối các hạn chế xã hội.
Những nhân vật bản năng trong tiểu thuyết của Hồ Anh Thái được thể hiện tinh tế và táo bạo. Đó là Tường (tiểu thuyết “Người đàn bà trên đảo”) -Một sinh viên Đại học Mỹ thuật bị đuổi học vì dính vào một vụ lùm xùm. Anh được nhận vào làm việc tại một vườn ươm quy mô rùa trên đảo Cát Bắc. Ở đây là cảnh hiu quạnh, nhen nhóm những khát khao bản năng của con người Tuồng. Họ là những phụ nữ thuộc Sư đoàn 5, hầu hết đều là cựu chiến binh làm việc trong một trang trại rừng công cộng trên đảo. Họ khao khát hạnh phúc, khao khát được làm vợ, làm mẹ nhưng hầu hết đều đã quá tuổi lập gia đình. Họ được khuyến khích yêu những người lính đóng tại một đơn vị trên địa bàn, nhưng những người lính này là thế hệ trẻ và phải gọi họ là cô. Họ thấy rằng Tường là một cách giải cứu, hạn như mưa. Trong số những người phụ nữ ở đội 5, Hồ Anh Thái nhìn thấu mọi số phận và đồng cảm với khát vọng hạnh phúc chính đáng của họ. Nhưng ở Tường, ham muốn bản năng đã khiến anh đang trên đà sa sút. Vì vậy, Hồ Tuh và Tường cùng với các chị em Đội 5 đã khiến Hoa trở thành điểm sáng. Đây là một ví dụ điển hình của một nhà xã hội chủ nghĩa trên thị trường tự do: can đảm, thông minh, tham vọng cá nhân, nhưng có trách nhiệm xã hội và luôn bị ngăn cản. Tuy nhiên, nếu chỉ có vậy, Hoa chỉ là một hình mẫu lý tưởng của văn học cách mạng. Tính xác thực của nhân vật này là sự đấu tranh gay gắt với trực giác của anh ta, không thể tiêu diệt anh ta, nhưng không thể cho phép anh ta thống trị bản thân.
Trong một cuốn tiểu thuyết khác lấy chủ đề là Ấn Độ, Buddha, Savitri và tôi, He Antai rất thành công trong cuốn tiểu thuyết. Hình ảnh của một con người theo bản năng thường là hình ảnh của một Savitri. Cô ấy nhút nhát và phản đối giáo điều. Cô ấy cũng tràn đầy năng lượng và trực giác, đầy đam mê nhục dục, khao khát khao khát. Sự xuất hiện của NH & ACircNhững điều như Savitri trong một cuốn sách về Đức Phật thực sự là sự nổi loạn. Nhưng có lẽ ở những quốc gia như Ấn Độ (Kama Sutra), sự xuất hiện của những nhân vật như Savitri có lẽ không khó lý giải, cho dù đó không phải là bức tranh đẹp nhất. , Là công việc tích cực nhất. Ở Savitri, bản năng không phải là tất cả, cũng không phải là sự ham mê. Nói cách khác, bản năng nhục dục đồng hành với anh là tình yêu thánh thiện và vô vọng của anh dành cho Đức Phật. Người phụ nữ cả đời này theo đuổi một tình yêu mãnh liệt dành cho Đức Phật – một tình yêu hoàn toàn vô cảm – khiến cô chỉ nghĩ về mình trong những cảm xúc thiêng liêng nhất.
Ngoài bản năng, He Antai còn lập Phật thành công. Hình ảnh những kẻ tha hóa trong xã hội hiện đại. Trong tiểu thuyết của ông, tham nhũng cũng có nghĩa là xấu xa. Khi vương quốc loài người gióng lên hồi chuông tận thế, ba nhân vật Cốc, Bốp và Phượt là ví dụ điển hình cho cuộc sống xô bồ của một số bạn trẻ trong xã hội hiện đại. Người đọc “gây hấn” với nhân vật “bóp”-một anh chàng chỉ thích treo cổ động vật. Về bản chất, nó là hiện thân của cái ác, và cái ác là màu của thế giới hiện đại. Nói cách khác, “Qua tác phẩm này, đã đặt ra vấn đề giữa con người với nhau: tốt – xấu. Tác giả lựa chọn đứng trên cỗ xe của cái ác; đến gần, hoàn thành và biến thành ác … khám phá cội rễ sâu xa của cái ác. … ”(Lời giới thiệu tiểu thuyết Thế giới nghe ngày tận thế, NXB Đà Nẵng, 2004. Nhà văn đang gióng lên hồi chuông báo động về ngày tận thế, tức là ngày mà cái ác sẽ thống trị loài người. Nhưng từ trong sâu thẳm Nhìn xem, tác phẩm này vẫn tạo dựng niềm tin cho độc giả và tin vào hướng đi của lòng nhân ái của con người.
Vì vậy, những con người giàu lòng nhân ái là điểm nhấn trong tiểu thuyết của He Antai. Chuông tận thế & # 7847; U cũng là đồng phạm xấu xa, quyết tâm tìm bằng được cô gái trẻ Mai Trung (Mai Trung) để trả thù cho ba anh chàng Cóc, Bóp và Phượt. Thật bất ngờ, quá trình nghiên cứu rất có ý nghĩa. Anh hiểu cái ác, hiểu giá trị của kiếp người và nỗi thống khổ, cùng Mai Trung thực hiện sứ mệnh thiêng liêng trừng trị cái ác trên thế gian này. Có lẽ chỉ có tình người và sự thức tỉnh của con người mới có thể trừ gian, diệt ác, tạo dựng những mối lương duyên. Ngay chính tác giả cũng nghĩ đến tác phẩm của mình: “Những kẻ ác ở đây đều bị tiêu diệt bởi chính cái ác mà chúng định áp đặt lên người lương thiện. Đây là một kiểu tự trừng phạt. Nhưng cõi người ta cũng rất bao dung. Hãy chú ý đến nhân vật chính, cuốn sách này Hành trình hướng thiện cho đến khi trừ ác kéo dài của anh ta. Triết lý Phật giáo không tin vào số mệnh: tội phạm vẫn có thể giác ngộ và tái hòa nhập vào cõi người, thay vì luôn bị trừng phạt. (Bài làm ngày 12/10/2002, Cuối tuần) Có thể nói đây cũng là tư tưởng nhân văn trong nhiều tác phẩm của He Antai, đồng thời cũng là cốt lõi trong quan niệm về vương quốc loài người của ông .—— (Văn Nghệ, số 16, 18/4/2009)